ESH modelHet ESH model richt zich specifiek op het inrichten van organisaties; de afkorting ESH staat hierbij voor evenwichtig, samenhangend en heterogeen.

Evenwichtig omdat elk element even(ge)wichtig is. Alle vragen ze tijd, energie en aandacht van het management. Het is samenhangend, want als je een van die zes elementen verandert, heeft dat gevolgen voor de andere vijf elementen. De ontwerpvariabelen moeten dan ook op elkaar worden afgestemd. En tot slot is het model heterogeen: de invulling van de elementen varieert. Er zijn bijvoorbeeld verschillen tussen formeel en informeel, tussen intern en extern, en naar tijd, plaats en onderdeel ieder element heeft formele en informele aspecten waar rekening mee gehouden moet worden

Het model bestaat uit een zestal organisatievariabelen die met elkaar in evenwicht zijn:

  • Strategie is de manier waarop, en het geheel van middelen waarmee, vooraf vastgestelde doelen worden nagestreefd en gerealiseerd;
  • Managementstijl is het geheel van kenmerkende gedragspatronen van het management;
  • Personeel is het geheel van (karakteristieken en vaardigheden) van medewerkers;
  • Structuur is de verdeling en compensatie van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden en ondermeer vastgelegd in organisatie en processen.
  • Cultuur is het geheel van gemeenschappelijke normen en waarden van een groep mensen en hun gedrag als uiting daarvan;
  • Systemen zijn de regels en procedures waarmee het dagelijks functioneren gestuurd wordt en die al dan niet zijn vastgelegd in methodieken, technieken en informatiesystemen.